Yıldırım: Şangay toplantısına biz de çağırılacağız
Başbakan Binali Şimşek, Putin ve Medvedev’le de görüştüğü Rusya ziyareti sonrası uçakta gazetecilerin sorularını cevapladı.
İç politika ve özellikle dış politikaya dair açıklamalarda yer alan Şimşek’ın, Şangay konusundaki sözleri uyarı çekti.
Türkiye’nin niyetinin AB ile ipleri koparmak olmadığının altını çizen Şimşek, Şangay konusunun da son haftalarda gündeme gelen bir konu olmadığını, geçtiğimiz yıllarda da zaten konuşulageldiğini vurguladı.
Başbakan Yıldırım ayrıca, Şangay’ın başbakanlar düzeyinde yapılacak toplantısına Türkiye’nin de gösteri edileceğini açıkladı.
İşte Kanal 7 Ankara Temsilcisi Mehmet Acet’in Yıldırım’la yaptığı görüşme:
Temaslarınız nasıl geçti?
Çok yoğun dolu bir program geçirdik. Sabahtan üniversiteye gittik, beraberdik. Oradakini anlatmaya gereksinim yok. Oradan geçtik, Rusya Federasyon Konseyi ’ne gittik. Orada hanımefendiyle heyet halinde hoş görüşmelerimiz oldu. Bilhassa parlamentolar arasındaki ilişkiyi çok daha ilerletmek istiyorlar. Dostluk grubunu oluşturmuşlar, bu yaşadığımız sıkıntıdan sonra kesilmişti. Bizim de aynı arkadaşlık grubu başkanımızla beraberdik. Duma ’da da benzer arkadaşlık grubunun oluşturulması için çaba göstereceğini ifade etti.
“FETÖ’YE KARŞI ÇOK SAĞLAM DURUYORLAR”
GENELLIKLE FETÖ yapılanmasından azıcık bahsettik. Örgütün nasıl çalıştığını, Türkiye için yalnızca yok, küresel anlamda da ciddi bir tehdit olduğunu, çok sık sorulan bir soru var. Bu dek güvenli olmayan bir örgüt nasıl fark edilmedi, bir darbe yapacak düzeye geldi, onu sormadan ben anlattım. Merak edebilirsiniz dedim. O çok ilgisini çekti. Burası FETÖ ’ye karşı mücadelede sağlam duruyor.
“ÇANAKKALE’DE ŞEHİTLİKTE ANIT GERÇEKLEŞTIRMEK İSTİYORLAR”
Keza Çanakkale ’de şehitlikte bir anıt gerçekleştirmek istiyorlar. Onunla ilgili ikili anlaşma var. Onun meclisten geçmesini bekliyorlar. Mustafa Bey gerekeni yapacak. Önümüzdeki günlerde çıkarılmış olacak.
Ayrıntı şöyle. Çanakkale ’de onların da bir şehitliği var. O şehitliğe bir anıt yapmak istiyorlar. Onunla ilgili yasal bir metin lüzumlu. Diğer ülkelerin var ona benzer birşey.
“FIRAT KALKANI HALEP’İ KAPSAMIYOR”
Suriye özelinde konuşmalarınız…
Suriye ’yi konuştuk, daha fazla diğer şeyler de konuştuk. Suriye konusunda bir kere sayın Cumhurbaşkanımızla Putin fazla sık şekilde görüşüyor, istişareler yapıyorlar. Suriye ’de biz şu anda Suriye ’deki pozisyonumuz itibariyle çözüm üretme konusunda daha etkin konumdayız. Bu da ağırlıklı olarak Fırat Kalkan’ı ile başladı ve devam etti. Oradaki Halep konusundaki kaygılarımızı anlattık. Onların da buna karşılık şunu bilmek istediler, biliyorlar fiilen da tasdik etmek istediler. Bizim güya Fırkat Kalkan’ı El Bab ’a yönelik faaliyetlerimizin Halep ’i de kapsadığı biçiminde bir sezgi var. Onun pek olmadığını cumhurbaşkanımız da söylemişti fakat her yerde bu konuyu açtılar. Bizim derdimiz orada günahsız hayatını kaybeden akıcı kanın durdurulması, bir an önce insani yardımların Halep ’e ulaşması. Bu konuda ne gerekiyorsa o çalışmayı yapıyoruz. Bu konuda bilhassa Rusya ’nın rejim üzerinde daha pozitif inisiyatifini hissettirmesini beklediğimizi açıklama ettik.
“ŞANGAY BEŞLİŞİ TOPLANTISINA TÜRKİYE DE ÇAĞIRILACAK”
Biliyorsunuz biz diyalog ortağıyız, yeni çıkmış bir mesele değil. Önümüzdeki sene başbakanlar düzeyinde bir görüşme yapılacak. Oraya bizi de eğlence edecekler. Tarih olarak sormadım ama önümüzdeki yıl böyle bir görüşme olacak.
EL BAB’IN AKIBETİ NE OLACAK?
El Bab kenti kuşatılmış durumda, değişik taraftan da rejim kapısına dayanmış durumda. Bu büyük kasaba ne olacak?
Bizim oradaki duruşumuzun Türkiye ’nin güvenliği DEAŞ ’a karşısında, YPG’ye PKK uzantılarına karşı Türkiye ’nin güvenliğini karşılamak, bu PYD ’nin antre oluşturmasına mani olmak. Güney’de ineceğimiz nokta Bab ’la sınırlı. Onun ötesinde bir planımız olmadığını kavramak istiyorlar. Bizim böyle bir planımız yok. Onlar da rejimi bu koşullar aşağı, rejimi bu konuya müdahil olmaması yönünde gayret gösterecekler.
Biz bunu çok net ifade ettik. Onlar da itiraz etmediler. YPG, PYD, PKK ’dan farklıdır diye bir yorum getirmediler.
“YENİ BİR DÜNYA DÜZENİ Mİ KURULUYOR?”
Yan olayı o kadar küresel bir boyuta taşımaya gereksinim değil. Bizim endişemiz şu, biz bir kere ülkemizde ciddi bir terörle çaba veriyoruz. Bölücü terörle, buna DEAŞ da eklendi. Dolayısıyla Suriye ’de ve Irak ’ta otorite boşluğu devlet olmamasının, veya cılız yönetimler olmasının bedelini Türkiye olarak biz ödüyoruz. Halbuki orada etkinlik bildiren ülkelerin bizimle ilişkileri aynı yok. Onların buradaki olumsuzlukları bire bir hissetmeleri laf konusu yok. Oradaki mücadele daha öbür yürüyor. Bizim yahu burada ne olursa olsun diyecek halimiz değil. Fırat Kalkan’ı operasyonunun başlamasının arkasındaki sebep de bu. Türkiye ’nin bölgedeki belirleyici konumu güçlendi. Bu muhataplarımız nezdinde de bunu hissediyoruz. Şimdi yani Türkiye ile de konuşalım. Siz ne düşünüyorsunuz. Bunu ayrıca ABD ’lilerle, hem Ruslarla, İran’la yapıyoruz. Suudi Arabistan Katar’la aynı doğrultuda hareket ediyoruz. Bizim oradaki hedefimiz muhakkak. Bir lahza önce Suriye ’de akan kan dursun ve Suriye Suriyelilerle bırakılsın, etnik yapılar aşınmasın. Oradaki ızdıraplara facialara bir son verilsin. Bu inşa nasıl olacak, nasıl kurulacak bu tarafıyla çok ilgilenmiyoruz. Ama bu sürdürülebilir birşey değil. Zannediyorum muhataplarımız bunu düne tarafından bugün daha iyi anlayanlar. Şöyle bir riskten söz ediyorlar, Libya gibi olmasın diyorlar. Kaddafi gitti Libya düzeldi mi? O Kadar bir argüman var. Oradaki vahşeti devam etmesi için makul bir us olarak kabul edemeyiz.
“TÜRKİYE MAKAS DEĞİŞTİRMİYOR”
Türkiye makas değiştirmiyor bir defa bunu bilin. Türkiye olduğu yerde duruyor. Bölgede bizim bu bölgedeki yaşanan olaylar karşı bizim bir sorumluluğumuz var. Suriye ’deki Iraktaki sorumluluğumuz bu. AB ile ilişkilerimizin 50 yıldan fazla bir geçmişi var. Her döneminde de iyi zamanları var, krizli zamanları var, acilen de azıcık gergin. Ümit ederim ama bu da kısa zamanda düzelir.
Önümüzdeki yıl 5 tane birlik ülkesinde tercih var. Bir tereddüd devam edecek burada. Türkiye, Avrupa ’da iç siyasetin de bir arabulucu olarak çok eskiden, uzun bir süreden beri işin içine dahil ediliyor. Hatırlayın işte İngiltere ’nin birlikten çıkmasının kampanyasında Türkiye vardı. Öteki ülkelerin Avusturya diğerlerinde aynı şeyler olabilir.
“ŞANGAY GÜNDEMİMİZE YENİ GİRMEDİ”
Ama biz Şanghay birliği ile ilgili telaffuzumuz yeni yok. Bu AB ile ilişkilerimiz olağan bu arada de yapıyoruz. Aynı ortaklıklarımız var. Karadeniz Ekonomik işbirliğıi, İslam İşbirliği Örgütü var. Pakistan ’ın dahil olduğu ekonomik işbirliği teşkilatı var. Türkiye coğrafi olarak da kültürel olarak da ayrıca Asya ’da hem Avrupa ’da, bu Rusya için de öyledir. Rusya ’nın da benzer bir özelliği var. Rusya da AB ile ilişkilerini devam etmek istiyor, aynı zamanda Şanghay teşkilatının da faal olarak içerisinde. Onun için Şanghay 5 ’lisi AB ’nin bir alternatifi değil. bir defa onun bilinmesi lazım. Biz onu AB ’yi korkutmak için kullanıyor değiliz.
Bir eksen kayması mı var?
Bu Doğal birşey yok mi? Türkiye bölgedeki aleyhinde karşıya bulunduğu tehditleri, fırsatları ıskalayamaz yani. Bunu böyle görmek lazım. Biz tek seçenek AB ’dir. AB ’nin ne süre gönlü olursa oarada olursa diyecek halimiz değil.
Biz sadece AB ’den şunu istiyoruz, samimi olsunlar, çifte standart yapmasınlar, Türkiye ’nin yanında dursunlar. Türkiye ’yi taksim etmek isteyen, zora sokmak isteyen, başını ağrıtanlarla iş tutmasınlar. Bu dek net.
Uçak düşürme krizinden bu yanlamasına sayın Cumhurbaşkanı ’nın girişimleri var. Ocağın ikinci haftasında buraya gelecek.
Bugünkü ziyaret ona hazırlık gibi.
Enerji alanında işbirliği çok hızlı ilerliyor. Benzer sürat tarımda, turizmde ekonomide diğer alanlarda aynı ivme kazanılacak mı?
Bu konuları çok açık bir şekilde konuştuk. Tatsız olaydan sonra normalleşme süreci başladı, bu çok hoş bir gelişme. Bunun mimarı sayın cumhurbaşkanımız ve Putin’di. 15 temmuzdan sonradan Rusya çok net bir duruş sergiledi. Ağustos’ta görüşme gerçekleşti ve Putin ziyaret etti. Normalleşme süreci hızla devam etti. Ancak uygulamada bunu doğrulayacak aynı hızda netice alamadık. Bunu bugün burada açıklama ettik. Ve fiziksel örnekleriyle ortaya koyduk. Lüzum gümrük kapılarından, havaalanlarından girişler, gerekse vizeyle ilgili şart, karşılıklı kısıtlamaların kaldırılması… Tarım ürünlerine, tekstlik ürünlerine, taşımacılık gerçekte yapılmıyor örneğin. Üçüncü ülkeler taşımacılığı yapıyor. Bunlara dikkat çektik. Buralarda biraz daha yoğunlaşacaklarını zannediyorum. Siz bir karar alıyorsunuz ama bürokrasi ve uygulayıcılar bütün anlamıyla bunu devreye sokmuyorlar, aynı hızda hareket etmiyorlar. Bu türkiye için de Rusya için de geçerli. Bunun yakından peşine düşüp takip edilmesi konusunda mubatakata vardık.
Vizelerle ilgili bunun kalması lazım geldiğini açık bir şekilde söyledik. Biz 24 kasım öncesine döneceksek, enerji alanında iki taraflı yatırımların artırılması, 100 milyar hedef vardı, yüzde 40 gerilemişiz, 30 milyardan 12.5 milyara düşmüşüz. Daha ötesi uçak krizi öncesinden daha ileri götürelim diyor. E işlenmiş götürelim. Lakin onun tedbirlerini edinmek lazım. Kısıtlamaları, malların insanların gidiş gelirlerindeki sürekli zorlukların kaldırılması gerekli.
Turizmle ilgili ciddi anlamda, azıcık daha seri gelişecek gibi gözüküyor. Basın toplantısında emniyet problemi gibi birşey söylediler. Onu da dedik. Terör her ülke için tehdittir, tehlikesiz bir ülke yok. Bağlı oysa tedbirler alınacak, istihbarat paylaşımı yapılacak. Operasyonların yapılması noktasında Türkiye önemli bir konsept değişikliğine gitti. Olayların arkasında yok, önünden gidiyor. Taarruz yapıyoruz.
Bir Takım gelişmeler olacağını düşünüyorum. İzlememiz lazım bir zaman. Ona göre, bu ziyaretle birlikte
Vize muafiyeti Türk firmaların egzersiz izinleri karıştırılıyor
Onu ayrıca konuştuk. En azından o sıkıntıları aşalım. Gerek firma değiştirirken, lüzum alıştırma için gelenleri hiç süre kaybetmeden düzeltelim. Daha büyük olan vizelerin kaldırılması. Onlar biraz kademe kademe gidelim tarzında bir yaklaşımları var.
Kasti bir ağırdan alma mı?
Ben öyle birşey hissetmedim. Bu toplantıda bizim bu süreci hızlandırmamız gerektiğini ve bu beklentinin var olduğunu açıklıkla ifade etti. Illaki onlar toplumsal algıyı da birlikte düşünmek durumundalar. Bir yanlamasına toplumu hazırlayıp, öteki yanlamasına tedbirleri.
Var birşeyler yan, mesaj da getirdik, mesaj da götüreceğiz.
O konu şimdi azıcık tartışmalı lakin şöyle konuştuk. Bunu da barışçıl bir şekilde çözelim biçiminde. Bir yandan ilişkileri geliştirelim, sınırlamaları kaldıralım derken diğer yandan ihtilaf olması fazla içten birşey değil. O bağlamda birlikte çalışıp dostça şekilde çözelim.
İkisinde de bir takım konular müşterek konular, bazıları öbür. Suriye ve diplomasi devlet başkanı, hesaplı ilişkileri de sayın Putin ’le konuştuk. Çok da detaylara vakıf olduğunu gördük. Sayın Medvedev ’le de konuştuk. Yerli parayla da ticaret yapılması onda da ilgililer. En azından kısa vadeli ticaretin lokal parayla yapılması konusunda bir us birliği var.
Bize bedensel söyledikleri birşey değil. Biz genel hatlarıyla konuları ortaya koyduk. Onlar da kendi taraflarından bir takım öbür görüşler ifade ettiler. Tarım ürünleri konusunda bizi kısıtlamamız var ama sizin de şöyle kısıtlamanız var. Bunları beraber düşünmemiz lüzumlu tarzında görü=meylerimiz oldu. Bir Takım konular siyasi iradenin vereceği kararlar olacak, bazıları da teknik meseleler. O teknik meseleler bizim işlerimizi çözmüyor. Asıl siyasi iradenin kararları geçerli olacak. Onu da önümüzdeki günlerde göreceğiz. Onun sonuçları nasıl yansıyacak, bugünden şu şu kararları aldık demem doğru olmaz. Bir daha alçak yapı olduğunu düşünüyorum.
Yunanistan darbecileri iade etmedi…
Yargının işine hafıza ermez.
Yunanistan sahiden komşuluk ilişkilerini geliştirmeye çalışıyor. Örneğin Selanik ’deri İzmir ’e seferler başlayacak yılbaşından itibaren, gemi seferleri. Orada bir takım talepler vardı, karşılandı, sorunlar çözüldü. İstanbul Selanik arası seferler başlamasına ilişkin araştırmalar sürüyor. Komşuluk ilişkilerimize gölge düşürecek gelişmeler olmasını arzu etmeyiz.
KIBRIS KONUSU
Bizim açımızdan sorun değil. rakip eğer doğrusu çözüm istiyorsa olur bağlı.
TÜSİAD BAŞKANI’NIN AÇIKLAMASI
TÜSİAD Başkanı ’nın açıklamaları oldu. OHAL kaldırılsın, idam tartışmalarını sakıncalı buluyoruz. AB hedeflerinden meydana çıkan Türkiye ’nin kalkınması durabilir diye. Ne düşünüyorsunuz?
Türkiye demokratik bir ülke, herkes bildiğini açıklar. Biz ne yapacağımızı biliyoruz, sorumluluk bizde. Neyin ne süre yapılacağı şartlara alt birşey. Keyfimizden ohal duyuru etmedik. Durup dururken mi duyuru ettik. Vatandaşa duyuru etmedik, kendimize bildiri ettik. İçimizdeki virüsleri nasıl temizleyeceğiz. Vatandaş işine gücüne baksın.
