* Eski Genelkurmay Başkanı Emekli Orgeneral İlker Başbuğ,

“İngiltere ve Türkiye arasında Lozan’dan daha sonra yapılan görüşmelerde bizim Musul’u kaybetmemizin ardından yatan belli başlı neden Atatürk devrimlerine, Cumhuriyet devrimlerine aleyhinde ‘din elden gidiyor’ diyerek halkı kandıran dini kullanan ve devlete isyan yapan Şeyh Sait ve arkadaşlarıdır”

“Bu faktör üzerinde neden durulmuyor. Yeniden şunu açıklama ediyorum. 13 Şubat 1925’te yaşanan Şeyh Sait İsyanı olmasa idi, şayet Musul ve Kerkük konusu Türkiye açısından ayrı sonuçlanabilirdi. Tarihi olayları anlatırken tüm gerçekleri net olarak tasvir etmek lüzumlu”

Haber-Kamera: Erhan TEKTEN İstanbul DHA

Eski Genelkurmay Başkanı Emekli Orgeneral İlker Başbuğ, son kitabı “15 Temmuz Öncesi ve Sonrası”nın Kanyon Alışveriş Merkezi’ndeki D&R’da düzenlenen imza gününe katıldı.

Başbuğ, burada gündemle ilgili açıklamalarda bulundu

İlker Başbuğ, “Son günlerde özellikle Misak-ı Ulusal yani Milli Yemin, Lozan ve bu arada Musul nasıl kaybedildi konusu Türkiye’nin gündemini işgal ediyor. Emrindeki bu geçmişte yaşanan tarihi olayları anlatırken bütün yaşananları hep beraber, birlikte topluma anlatmak lazım. Bu açıdan bakılırsa bu konuların tartışılmasında ben azıcık eksiklikler görüyorum. Bunları şöylece betimlemek isterim; Birinci Misak-ı Milli’nin 16 Ocak 1920’de birincil taslağı Mustafa Kemal kadar yazılmıştır. Sonra Misak-ı Milli Meclisi Mebusan tarafından 17 şubat 1920’de kabul edilmiştir. Türk toplumu şunu anlamalıdır ama; Misak-ı Milliyi hazırlayan, hazırlatan ve birincil taslağını bizzat yazan Mustafa Kemal Atatürk’tür” dedi.

“İNGİLİZLER HAKSIZ BİR ŞEKİLDE MUSUL’U İŞGAL ETMİŞLERDİR”

İkinci önemli noktanın Mondros Mütarekesi olduğunu vurgulayan Başbuğ, “Mondros Mütarekesi 30 Ekim 1928’de imzalandı. ve bu antlaşmasının 7. maddesi sorunluydu. Buna itiraz eden tekrar Mustafa Kemal karşımıza çıkıyor. Bu 7. madde sorunlu olduğu için itiraz etmiştir. 30 Ekim 1918’de Mondros Mütarekesi imzalanır. Neredeyse bir hafta sonra yani 8 Kasım’dan sonra İngilizler Musul’u işgal ederler. Peki Musul İngilizler kadar işgal edilirken, Osmanlı hükumeti ne yaptı, İstanbul’da bulunan padişah Vahdettin’in bu Musul işgaline karşısında ne tepkisi oldu. Yine burada da bir tepki koyan Mustafa Kemal Atatürk’ü görüyoruz. Mondros Mütarekesinin 7. maddesine dayandırmış İngilizler, hileli bir şekilde Musul’u işgal etmişlerdir” dedi.

“ŞEYH SAİT İSYANI ÇIKMASAYDI ŞAYET BU GÜN… “

Başbuğ açıklamalarını şöyle sürdürdü; “Üçüncü ve kayda değer noktaya gelirsek, Kurtuluş Savaşının zaferle neticelenmesinden sonra Lozan Konferansı toplanacaktır. Konferanstan sonraki Lozan Antlaşması 24 Temmuz 1923’te imzalanacaktır. Oysa Musul konusu Lozan Konferansına gelmiştir. Fakat Musul konusu Lozan konferansında çözülememiştir. Bunu iyi anlamak lüzumlu. Musul’un kaybedilmesiyle Lozan konferansı ve Lozan anlaşmasının ilgisi yoktur. Anlaşma imzalandıktan daha sonra Türkiye ile İngiltere aralarında Musul konusundaki görüşmeler başlar. Konu sonradan 20 Eylül 1924’te Milletler Cemiyeti’ne intikal eder. Burası kayda değer. Konunun Milletler Cemiyetine intikal etmesinin hemencecik akabinde 13 şubat 1925’te Şeyh Sait isyanı başlar. Şeyh Sait isyanı ile içeride ilgilenen Türkiye Cumhuriyeti Devleti alt ama zorluklarla aleyhinde karşıya kalacaktır. 5 Haziran 1926’da imzalanan Ankara anlaşması ile Türkiye Cumhuriyeti Devleti Musul ve Kerkük bölgesinden vazgeçecektir. Daha doğrusu buraları bırakacaktır. Bunları anlatanlar bu soruyu sorsunlar; ‘Bu Şeyh Sait isyanı niçin çıktı, kimler çıkarttı?’ Acilen baktığımız vakit Türk tarihi açısından çok değerli eserleri olan Bernard Lewis der ki; Şeyh Sait isyanının çıkartılmasının arkasındaki asıl niçin, Atatürk Devrimleri ne Cumhuriyet devrimlerine karşısında din elden gidiyor diye devlete ayaklanmayı başlatan Şeyh Sait ve Şeyh Sait’in yanına bu isyana katılanlardır. Şu soru çok haklı bir sorudur. 13 Şubat 1925’te Şeyh Sait isyanı çıkartılmasaydı, olur ya bu gün ayrı bir coğrafya ile Türkiye Cumhuriyetinin sınırları öbür sınırlarla aleyhinde karşıya kalabilir idik. Bu konuları unutmamak lüzumlu”

“TÜM GERÇEKLERİ NET OLARAK IFADE ETMEK LAZIM”

İlker Başbuğ, altını çizmek istediği iki nokta olduğunu vurgulayarak; “Mondros Mütarekesi imzalandıktan bir hafta sonra bu Musul işgal edilirken, ne İstanbul’daki Hükümet ne de İstanbul’daki padişah buna hiç bir tepki göstermemiştir. Başlıca Kurtuluş savaşından sonradan Lozan görüşmeleri ile Musul’un hiç bir ilgisi yoktur. Bazıları Lozan’la bono kurmaya çalışıyorlar oysa yanlıştır. sonradan İngiltere ve Türkiye aralarında Lozan’dan sonradan yapılan görüşmelerde bizim Musul’u kaybetmemizin ardındaki yatan asıl niçin Atatürk devrimlerine, Cumhuriyet devrimlerine karşı din elden gidiyor diyerek halkı kandıran dini kullanan ve devlete isyan yapan Şeyh Sait ve arkadaşlarıdır. Bu etmen üzerinde niçin durulmuyor. Baştan şunu ifade ediyorum. 13 Şubat 1925’te yaşanan Şeyh Sait İsyanı olmasa idi, belki Musul ve Kerkük konusu Türkiye açısından bambaşka sonuçlanabilirdi. Tarihi olayları anlatırken tüm gerçekleri net olarak tanımlamak gerekli.” şeklinde konuştu.