Firari elektrikle mücadelede yeni teknoloji
Dicle EDAŞ’ın elektrik kullanımında kayıp kaçakların önlenmesi amacıyla geliştirdiği akıllı ve şifreli sayaçlarla, kaybın en düşük 3 milyar lirasının ekonomiye geri kazandırılması öngörülüyor.
23. Dünya Enerji Kongresi’nin ikinci gününde, Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Batman, Siirt ve Şırnak’ta takriben 1 milyon 600 bin aboneye ve bölgede yaşayan 6 milyon kişiye elektrik dağılım hizmeti sunan Dicle EDAŞ, firari elektrikle mücadelede teknolojik yenilikler ve yatırımlarıyla yeni bir dönem başlattığını duyurdu.
Dicle EDAŞ Idare Heyeti Başkanı Memet Atalay, basın toplantısında, bölgede abone başına elektrik kullanımının Türkiye ortalamasının 2,5 katı olduğunu söyledi.
Atalay, kayıp firari oranının Türkiye ortalamasının takriben 5 katı olmasının, şirketin bu konuda aralıksız yeni teknolojiler geliştirmesine, araştırma ve geliştirme yatırımını artırmasına neden olduğuna dikkati çekti.
Tüketimin tescil altına alınamaması ve sorumsuz kullanımlardan doğan ve gelişen israfın aynı zamanda bölgedeki elektrik tüketiminin yüksek olmasının esas nedenlerinden biri olduğunu vurgulayan Atalay, “Özel sektöre devredildiği Haziran 2013 tarihinden başlayarak, günümüze dek elektrik tüketiminin tescil altına alınabilmesi için çok ciddi etkinlikler yürüten Dicle EDAŞ, Türkiye’nin en büyük zeki elektrik şebekesinin kurulum çalışmalarının yanı sıra uzak okunan ve izlenen sayaç sayısını da 100 binin üstüne çıkardı. Ar-Ge ve teknolojik gelişmelerden faydalanarak çok sayıda proje hayata geçiren Dicle EDAŞ yürütmekte olduğu projelerin bir kısmını 23. Dünya Enerji Kongresi’nde sergiliyor.” ifadelerini kullandı.
Dicle Elektrik bölgesinde yüksek firari tatbik ve firari kullanımın getirdiği yüksek müsriflik nedeniyle oluşan ekonomik kaybın 6 milyar lira düzeyinde olduğunu belirten Atalay, “Dicle EDAŞ göre firari elektriğe karşısında yürütülen istikrarlı mücadele ve kaçakların önlenmesi nedeniyle yapılan Ar-Ge çalışmaları sonucunda geliştirilen yeni teknolojilerle bu kaybın asgari 3 milyar lirasının Türkiye ekonomisine geri kazandırılması öngörülüyor.” diye konuştu.
Atalay, tarımsal sulamada Türkiye ortalama tüketiminin 10 milyar kilovatsaat olduğuna ve bunun takriben 5 milyar kilovatsaatinin Dicle Elektrik yayma bölgesinde bulunduğuna muhabere etti.
ELEKTRİK TÜKETİMİ KAYIT ALTINA ALINABİLECEK
Atalay, EPDK’nın onayıyla geliştirilen bir Ar-Ge projesi olan “şifreli elektrik” trafo çıkışında her bölgenin firari kullanım yöntemine özgü modellendirildiğini aktardı.
Çoklu parametrelerle şifreli sinyaller üreten bir “Encoder” (şifreleyici), enerjiyi kullanıcıların elektrik sayaçlarına şifreli olarak gönderdiğini anlatan Atalay, “Kullanıcının (elektrik abonesinin) sayacında yer alan, şifreyi çözen bir ‘Decoder’ bir uçtan bir uca abonenin güvenli ve belirtilmiş enerji alması sağlanıyor. Bu projede, bir sayaçtan geçirilmeksizin enerji kullanılması da imkansız ayla getirilerek tüm elektrik tüketimi tescil altına alınabilecek.” ifadelerini kullandı.
Atalay, Dicle Zeki Sayaç projesinde, bugüne değin uygulanmış kaçak dilekçe yöntemleri incelenerek, kullanıcıların herhangi bir yöntemle sayaca müdahalesinin önüne geçmek üzere uzaktan okunup izlenebilen, uzaktan açma-kesme kapasitesine sahip, firari elektriğe müdahale yapıldığı anda merkezi uyaran bir teknoloji kullanıldığını kaydetti.
Toplantının peşinde basın mensuplarına, 23. Dünya Enerji Kongresi’ndeki, Dicle EDAŞ standında bulunan şifreli ve zeki sayaçların prototipleri ve başvuru örnekleri gösterildi.
