Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Başkanı Arif Ergi̇n, Avrupa Uzay Ajansının (ESA), Gaia Uydusu yoluyla ağustos ayında “Gaia16aye” isimli bir yıldızdaki parlaklık değişimini dünyaya açıkladığını belirterek, “TÜBİTAK Milli Gözlemevinin (TUG), coğrafi konum ve atmosferik koşullarının avantajını kullanarak, Gaia16aye isimli yıldızdan azami ışığın geldiği hatıra en net yakalayan gözlemevi oldu.” dedi.

Ergin, AA muhabirine, TÜBİTAK Ulusal Gözlemevinin (TUG), son dönemdeki faaliyetlerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Avrupa Uzay Ajansının (ESA), Gaia Uydusu yoluyla ağustos ayında “Gaia16aye” isimli bir yıldızda parlaklık değişimi belirlediğini ve bunu dünyaya açıkladığını andıran Ergin, yaklaşık 30 gözlemevinin teleskoplarıyla, söz konusu yıldızı 24 saat boyunca izlediklerini bildirdi.

İŞİN SIRRI ÇÖZÜLDÜ!

Ergin, Gaia16aye yıldızındaki parlaklık değişiminin ne olduğunun anlaşılabilmesi için öteki gözlemevleri gibi TÜBİTAK Milli Gözlemevinin de 3 teleskobuyla, sıkı bir peşine düşüp takip içine girdiğini anlattı. Şu esas değin yapılan gözlemlerden ortaya meydana çıkan ışık eğrisinin, bilinenlere uymadığına dikkati çeken Ergin, “Gözlemler arttıkça işin sırrı çözülmeye başladı. Işık eğrisinin şekli, Gaia16aye yıldızındaki parlaklık artışının nedeni, yıldızla gözlemci arasında görünmeyen, lakin uzayı büken meçhul iki cisme sinyâl ediyor ve ikili mikro mercekleme olduğunu söylüyor. Bu da demektir ancak teleskopla, yıldız arasında görünmeyen ufak kütleli, lakin çekimlerinin ışığı bükecek değin zinde olduğu görünüşe göre iki ceset var.” diye konuştu.

“TÜRKİYE ADRESİYLE DÜNYAYA DUYURULDU”

TÜBİTAK Milli Gözlemevinin, coğrafi konum ve atmosferik koşullarının avantajını kullanarak, Gaia16aye yıldızından en fazla ışığın geldiği anı, en net yakalayan gözlemevi olduğunu vurgulayan Ergin, şimdilik yıldızı 2 kez büyüterek doğal büyütücü görevi gören meçhul kaynağın varlığını, optik ışık üzerindeki etkisiyle anlayabildiklerini kaydetti. Gözlem bulgularının, Milletlerarası Türk-Rus araştırma ekibince, “The Astronomer’s Telegram” üzerinden 3 defa Türkiye adresiyle dünyaya duyurulduğunun altını çizen Ergin, kaynaktan dünyaya ulaşabilecek çekim dalgalarının da yapılacak alıngan ölçümlerle gelecek yıllarda daha iyi görülebileceğini söyledi.

Ergin, uzmanların laf konusu yıldızdaki parlaklık değişiminin ne olduğuna dair tartıştığını belirterek, “Araştırmaların sonuçları, kozmolojik data için kayda değer ve karanlık enerjinin anlaşılmasına da ışık tutacak. Gaia16aye ile bizim aramızdaki bu görünmeyen ve tanımlanamayan yıldız kütleli cisim, bir kara deliğin işareti olabilir, yakınında ikinci büyük bir beden de olabilir. Nötron yıldızı içeren bir çift yıldız, Jüpiter gibi büyük kütleli gezegeni olan ikili bir sistem veya karanlık madde için bir delil sayılabilir mi? Bunlardan hangisinin dürüst olduğu devamlı gözlemlerden çıkarılacak.” değerlendirmesinde bulundu.

TÜBİTAK Milli Gözlemevinin, bu konudaki gözlemlerini sürdüreceğini dile getiren Ergin, “Bilinmez kaynağın doğasını ortaya hariç tutmak için Einstein’ın uzay-vakit eğriliğinin teyidi özelliği içeren, türünün (mikro mercekleme) birincil örneği ve Samanyolu galaksimizde keşfedilen, büyük öneme sahip bu ikili mikro mercekleme olayının yakından takibini yapıyoruz.” ifadesini kullandı.